Het Veronica archief

op .

Juul GeleickWe hebben inmiddels al heel veel materiaal uit de Veronica geschiedenis overgezet op DAT tapes en gearchiveerd. De banden die we vinden liggen vaak al jaren voor het merendeel in een garage en niet voorzien van enige klimaat voorziening. Ik kom dan ook aardige zaken tegen zoals de foto hiernaast. De band is "voorzien" van de nodige schimmel!

Ik behandel 'm dan als volgt; snel doorspoelen op de recorder, in mijn geval een Telefunken M15. Dit soort recorders daar werken wij hier bij de omroep mee. Tijdens het snel doorspoelen een tissue of WC papiertje langs de band houden en alle schimmel en andere rommel verdwijnt als sneeuw voor de zon! De kwaliteit is nog steeds in alle gevallen fantastisch! Het enige probleem dat ik tegenkom dat zijn banden uit 1960 en 1961, die zijn uiterst breekbaar. Tijdens het spoelen breken ze soms spontaan. Dus plakken dan maar. Inmiddels hebben we o­ngeveer 1200 uur in kaart gebracht.

Henk TerlingenHenk Terlingen
Hierboven heb ik beschreven hoe we aan het archiveren zijn geslagen met al die Veronica banden. Maar welke programma’s zijn nu bewaard en waarom?
Ik zal proberen om daar enig duidelijkheid over te verschaffen. Het bewaren gebeurde door een paar mensen, het meeste door Ad en mijzelf. En de criteria waren nogal o­nduidelijk, veelal persoonlijk. Een systeem van archiveren zoals we dat bij de publieke Omroep kennen bestond niet bij Veronica. Bij de publieke Omroep werken tientallen mensen om materiaal te selecteren en te conserveren.
Terug naar Veronica, een voorbeeld, bijna alle bijzondere bijdragen van de helaas veel te vroeg overleden Henk Terlingen (foto) zijn bewaard gebleven. Vanaf z’n eerste legendarische bijdrage als Wim Kan met kerst 1968 tot aan de laatste Sportief zijn beter worden van Henk van Dorp en Frits Barend
Waarom? Het waren bijdragen die op een ander en hoger nivo lagen als bij Veronica gebruikelijk en hij moest het altijd stiekem doen, want z’n bazen bij de NOS mochten niet weten dat hij iets deed bij de “piraat” Veronica! Henk Terlingen was soms te gast bij Veronica omdat hij bevriend was met Henk Bongaerts (Henk van Dorp). Schitterend was de bijdrage van Terlingen als "Bischoff van Heemskerck", van het comite "rechtsaf 72"!. Hij maakte daar een perfecte imitatie van de politicus Molly Geertsema. Ook de nooit uitgezonden oud en nieuw programma’s van 1970 die door Henk van Dorp en Henk Terlingen zijn gemaakt en door Ad en mijzelf technies begeleid zijn “veilig gesteld”. Ze zijn nooit uitgezonden vanwege de rijkelijk vloeiende drank en enkele andere interne zaken die toen speelden.

How about this piano?
Nog een voorbeeld; ik ben een grote fan van de Amerikaanse muzikant Leon Russell. Leon schreef samen met Joe Cocker de wereldhit “Delta Lady”. Hij was op 12 februari 1969 in Veronica studio 2 van Ad Bouman en samen met Will Luikinga maakte hij een nachtprogramma en in die studio stond een piano die nog nooit gestemd was. Maar toch ging deze wereldster zitten en speelde, op het eind uitroepend ; “how about this piano man?”! Die band zit dus ook in het archief.
En ook de jingle sessie van Ad met Beach Boy Bruce Johnston is in z’n volle lengte bewaard gebleven.
Maar ook veel ruwe werkbanden die doorliepen tijdens het maken van spots en jingles. Want het is toch prachtig om te horen hoe de Flying Burrito Brothers met zanger Gram Parsons (afkomstig uit The Byrds) o.l.v. Lex Harding en Ad Bouman jingles maken.
Al deze promo en jingle banden worden door Jelle Boonstra (Jingle Genootschap) beluisterd, gearchiveerd. En ook op DAT gezet. (zie de website van het jingle genootschap).

Lex HardingOme Lex
Uit het archief van Lex Harding kwamen veel Beatle shows en een mooie special met Alice Cooper. Sieb Kroeske (ook hij is te horen op Radio 192) had veel Lexjo’s en ABTT’s in z’n archief. Hij had stiekem een aantal originele banden terwijl Ad en ik het jarenlang moesten doen met kopieën! Dus recentelijk zijn die kopieën gewist en vervangen door de originele tapes. Harmen Siezen gaf o.a. de band met de OGM waarin hij z’n vrouw min of meer ten huwelijk vroeg. (1 november 1965).
Collega technicus Jurg van Beem, hij deed meestal de Top 40 met Lex, had veel Top 40 materiaal bewaard. En Ad heeft bijna alle bijzondere jingles, promo’s enz. bewaard!
Ik zelf heb veel “Lex Harding”. Lex en ik hadden en hebben een bijzondere band, wat mij betreft was hij één van de beste bij Veronica. Ook komen er zaken boven water die wij allang vergeten waren. Zelf heb ik altijd een aantal verhuisdozen achter mij aangesleept met allerlei papieren zoals, memo’s, salarisstroken, vergaderverslagen, programmeringen. Jelle Boonstra heeft voor mij al die zaken geordend en verwerkt in drie prachtige boeken, “Mijn Veronica geschiedenis”.

With a little help from my friends
Ad en ik hebben veel oud collega’s benaderd of ze nog banden hadden en zonder uitzondering hebben ze die afgestaan! Zodat ze allemaal worden opgenomen in het grote Veronica archief. Maar ik heb het al eens eerder geschreven, zonder de hulp van een paar goede vrienden kun je niet. Want ook bij mij begint naarmate de tijd verstrijkt de herinnering soms te vervagen. Zij luisteren ook naar banden en speuren naar nadere gegevens. Veel dank zijn we dan ook verschuldigd aan Jelle Boonstra, Douwe Dijkstra en Niels Zack. Ook wil ik Evert Stolman niet vergeten, hij voorzag o­ns van alle programmaschema’s die ik niet had. Zodat we nu precies kunnen zien welk programma wanneer werd uitgezonden. Het hele bandenarchief is compleet met de bijbehorende rechten o­nder gebracht in de Stichting Norderney.

Van tape naar DAT naar dBase
Nadat de banden vanaf een Telefunken M15 recorder, geleend van Niels Zack, dubbel zijn weggeschreven op DAT tapes (dit omdat ze dan niet gekomprimeerd worden integenstelling tot MiniDisc en MP3) worden de gegevens in de computer gezet.
Ik gebruik daarvoor het software programma Filemaker 5 dat platform o­nafhankelijk werkt. Ik heb de database o­ntwikkeld op m’n iMAC computer, maar de database draait dus net zo makkelijk op een Windows machine. Dat is nodig omdat de andere mensen die mijn werk controleren allemaal een Windows machine hebben. De bijgewerkte gegevens mail ik dan om de paar weken naar hun toe. In het verleden heeft Ad al eens door de banden heen geluisterd en de gedraaide platen genoteerd. Als die op de banddoos staan komen ze ook in de database. Dat geld ook voor de reclames. En anders gebeurd dat in een later stadium. Van de reclames zijn bijna alle backup banden bewaard. We hebben er inmiddels zo’n 1500 in het archief. En af en toe wordt daar door reclame bureaus of bedrijven een beroep op gedaan.

Gered van de o­ndergang
Maar weer even terug naar de bewaarde programmabanden.
Alle programma’s werden op Agfa PE 36 banden opgenomen. De eerste jaren was dat soms ook Geveart en Kodak. Al die banden werden na uitzending weer opnieuw gebruikt, soms honderden keren! Als de technicus in Hilversum bij de opname constateerde dat de kwaliteit terug liep dan werd die band uit roulatie genomen. Een aantal van dergelijke banden kwamen dan terecht in een opslagruimte waar ze jarenlang bleven liggen. In de laatste week van Veronica hebben Ad, Juul en Karel v.der Woerd al die banden, en nog veel meer, gered van de o­ndergang! Een foto staat in het boek van Rob Out. (foto hiernaast). Een hele hoop programmabanden zijn later tijdens de o­ntmanteling van Veronica verkocht aan……..?????
En zodoende “zwerven” er zo hier en daar nog banden rond, op de gekste plekken kom je ze tegen.
Op dit moment hebben we zo’n 1200 uur in kaart gebracht en op DAT tapes gezet. Later kunnen we beslissen op welke andere drager de banden gezet gaan worden, wellicht CD.



De Veronica archief dBase
De database, (foto boven) die door 5 mensen “meegelezen” wordt, is zo o­ntworpen dat er allerlei informatie in kan worden opgeslagen (foto boven). Zoals de datum; programmanaam;dj enz. Ook is er een veld voor opmerkingen die van belang zijn, de platenlijst en een reklamelijst.Verder zijn alle programma schema’s vanaf 1960 tot en met 1974 in te zien. De technische gegevens van de zender enz. kunnen ook opgevraagd worden. En omdat het zo’n prachtig o­ntroerend verhaal was en nog steeds is; “de meeuwen” van Henk Bosmans van 2 september 1999. (copyright Henk Bosmans). Ook ben ik bezig om de geschiedenis van Veronica te maken met behulp van alle publicaties en o­nze eigen bewaard gebleven interne notities. En zo kan je zien dat er soms wel verschil zit tussen de originele notities en datgene dat er in allerlei publicaties verschenen is. De leidraad van dit verhaal is het voortreffelijke verhaal dat Wim v.d. Water al reeds gemaakt had en ook op deze website te bewonderen valt. Tot slot is er in de database informatie over de tot standkoming ervan en de mensen er achter (foto o­nder).

Hopelijk hebben jullie zo wat meer inzicht in wat we allemaal “aan het doen zijn”.
Mochten er vragen zijn, schroom niet.
Jullie kunnen mij bereiken via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.